Carien Kleibeuker: Topsport mogen beoefenen is voor mij meer een gunst dan een opoffering
Carien Kleibeuker is de Grand Lady van het langeafstand schaatsen in Nederland. Als Carien (39) aan de start staat bij marathonwedstrijden is dat te zien aan het koersverloop. Hoewel ze vindt dat de concurrentie attractiever moet koersen, is het maar zeer de vraag of die überhaupt een kans maakt als Royal A-ware rijdster Carien Kleibeuker op kop rijdt. Met haar puntgave schaatstechniek en haar machtige klappen is ze de tempobeul van het damespeloton.
Als geboren stayer heeft ze (helaas) meer rode dan witte (sprint) vezels in de benen, anders had haar palmares op de marathon uitgepuild van de overwinningen. Nu staat de teller op drie overwinningen in Cupwedstrijden. Met Clafis- en Royal A-ware ploeggenote Irene Schouten vormt ze een ijzersterk duo dat geen woorden nodig heeft om elkaar op het ijs perfect aan te voelen. Dat vergoedt veel, want aan de successenreeks van Schouten levert Carien Kleibeuker een structurele bijdrage.
Voor Kleibeuker is er meer dan marathonschaatsen! Bij veel schaatsliefhebbers liet haar bronzen medaille op de Olympische Spelen in Sotsji, op de 5000m, een onuitwisbare indruk achter. Niet alleen omdat ze zich knap had terug geknokt na enkele jaren inactiviteit wegens overtraindheid. Ook het moment waarop coach Jillert Anema het dochtertje van Carien, Annemijn (op dat moment 4 jaar oud), na afloop van de race bij haar moeder bracht, zorgde voor een golf van ontroering.
In 2015 leverde ze een unieke prestatie door het Werelduurrecord van Maria Sterk te verbeteren. Daarmee schaarde ze zich in het illustere rijtje van langeafstand specialisten.
Over een half jaar is de Olympische cyclus voltooid en ligt er voor Carien in Pyeongchang een nieuwe én laatste kans op Olympisch eremetaal. In haar thuisbasis in Heerenveen staat alles al grotendeels in het teken van die ene wedstrijd. Hartje zomer of niet, dagelijks werkt Carien er onder begeleiding van Jillert Anema keihard aan om in Pyeongchang in supervorm te steken. Dat doet ze niet met oogkleppen op, want Carien danst op een dun koord als het gaat om trainingsbelasting en belastbaarheid! Het gevoel moet kloppen om de juiste timing te vinden om hard te kunnen schaatsen. En dat is makkelijker gezegd dan gedaan! Voor Carien is het dagelijks zoeken naar de juiste balans.
In aanloop naar de laatste cruciale periode in de trainingsvoorbereiding op de spelen sprak marathonschaatser.nl uitvoerig met een openhartige Carien Kleibeuker:
Hoe is het met de vorm op dit moment?
De vorm is goed. Tijdens onze vakantie in Zwitserland heb ik lekker in de bergen kunnen fietsen. Het afgelopen seizoen ben ik veel ziek geweest, maar op dit moment ben ik helemaal fit. Vier jaar geleden werkte ik nog fulltime. Nu kan ik mij helemaal richten op de voorbereiding. En met het intensieve programma dat ik heb is de rust tussen de trainingen van groot belang. Ik kan nu met volledige overgave trainen.
Is het niet lastig om fulltime met topsport bezig te zijn?
Nee, ik vergelijk het ook weleens met mensen met een gewone baan. Die vinden het ook weleens moeilijk om naar hun werk te gaan. Dit is mijn ding en mijn missie. Ik kan nu voluit bezig zijn met de beweging die ik zo gaaf vind. Het liefst heb ik alles onder controle, maar dat gaat natuurlijk niet. Als ik tijdens de trainingen niet mijn doelen haal, dan baal ik. Misschien ben ik in dat soort situaties dan niet de makkelijkste, maar het lukt (coach) Jillert om mij weer op het juiste spoor te zetten. Trouwens ik heb natuurlijk ook een gezin. Dat zorgt voor afleiding en van mijn man krijg ik alle steun. Mijn thuisfront is een sterk team.
Moet je er veel voor laten om op topniveau te kunnen presteren?
Topsport mogen beoefenen is voor mij meer een gunst dan een opoffering. Het is mijn hobby. Het is een kans die ik kreeg en vervolgens een keuze die ik gemaakt heb. Het kost minder moeite dan een ‘gewoon werken’ omdat het zo leuk is. Bij elke keuze horen opofferingen. Als de lol groter is dan de opoffering is het een goede keuze. Bij topsport hoort een bepaalde levensstijl, maar je moet het niet overdrijven. Doe maar gewoon, ook wat eten en drinken betreft.
Ga je na de spelen door met je langebaan carrière?
Dit wordt het laatste jaar dat ik fulltime bezig ben met topsport. Het halen van de spelen is mijn doel, daarna zie ik weer verder. Een leven zonder schaatsen kan ik mij niet voorstellen. Zolang mijn lijf goed genoeg is blijf ik wedstrijden schaatsen.
Wat is het geheim van de Clafis en Royal A-ware-ploeg?
(Carien lacht..) Dat ga ik natuurlijk niet verklappen! Binnen het team is er veel onderling respect. Het zijn allemaal supersterke individuen. "Niet zeiken, maar rijden.." is de cultuur in de ploeg. We hebben hetzelfde doel. We zoeken altijd naar kansen om te winnen en die pakken we.
Jillert Anema heeft jou na moeilijke jaren weer op het juiste spoor gekregen. Hoe doet hij dat?
Zonder het continue te benoemen is hij een soort van machinist die zorgt dat de trein gaat rijden. Met Jillert heb ik een vertrouwensband. Ik ben een kritische sporter, stel vragen en durf het uit te spreken als ik het ergens niet mee eens ben en Jillert kan dat handelen. Dat doet hij knap. Jillert heeft oog voor details. Tijdens mijn verbetering van het werelduurrecord bemoeide hij zich met de volgorde van mijn muziekkeuze tijdens de race. Dat lijkt misschien onbelangrijk, maar het juiste gevoel krijgen om optimaal te kunnen schaatsen, daar gaat het om! De verbetering van het werelduurrecord is het alle moeite waard geweest. Ik heb het beleefd als een soort samenvatting van de passie die ik voel voor het schaatsen. Heel intens dus!!
De Clafisploeg staat er om bekend dat ze het meest bezig zijn met de voorbereiding op de Elfstedentocht en regelmatig op de fiets de Elfstedentocht als tijdrit afleggen. Wat is jouw record?
Dat heb ik een keer gedaan, maar dat werd geen succes. Dat ging veel te hard. Ik volg in aanloop naar de spelen een individueel programma en met het team trainen we twee tot drie keer per week gezamenlijk. Wat betreft de Elfstedentocht weet ik niet of ik wel sterk genoeg ben om een kans te maken op een overwinning. Ik zou het wel moeten kunnen, maar of ik het nú echt kan, weet ik niet. Mocht de Elfstedentocht komende winter uitgeschreven worden in de periode van de Spelen, dan is de keuze voor mij niet moeilijk, dan kies ik voor Friesland! Dan geef ik alles wat ik heb en moeten ze me van de finish wegdragen.
Wat is het geheim van jouw perfecte schaatstechniek?
Ik heb van nature veel gevoel voor bewegen. Ook in andere sporten pak ik de techniek makkelijk op. Of je uitgerust en fit bent maakt heel veel uit om de optimale slag te pakken. Het afgelopen seizoen viel tegen. Als ik naar beelden van mezelf kijk, zie ik dat ook direct terug. Het zijn minieme verschillen, maar dan is het net niet helemaal raak! Het kan altijd beter! De winst die je kan halen op technisch gebied zit (meer) in het creëren van de optimale randvoorwaarden. Als je moe bent is je timing anders. Het fysieke en het technische programma staan niet los van elkaar.
Vind je het niet discriminerend dat er geen 10 km op het programma staat voor vrouwen op de OS?
Los van het feit dat ik denk dat de toeschouwers er niet op zitten te wachten, vind ik het vooral jammer dat ik maar één kans heb! Langeafstandspecialisten bij de mannen hebben een kans op de 5 en de 10 km en bij de vrouwen is er alleen maar de 5 km. De 3 km staat fysiologisch gezien veel dichter bij de middenafstand, dan de 5 km. In de atletiek zijn er wel gelijke kansen, maar in het schaatsen (dus) niet….
Wie acht jij in staat om jouw werelduurrecord te verbeteren?
Ik denk dat er schaatssters zijn die dat kunnen. Daarvoor moet je wel uit het cultuurtje van de langebaan kunnen stappen en ervoor gaan. De vraag is, levert het voor de schaatssters genoeg op? Het record geldt als officieus en de meeste waardering krijg je toch na het behalen van Olympisch eremetaal. Dus het is voor veel schaatssters ook wel een dilemma.
Hoe heb je het afgelopen marathonseizoen ervaren?
De rondentijden zijn omhoog gegaan in het peloton en dat zegt iets over het niveau. Het peloton is te groot en het niveau van sommige rijdsters is ontoereikend om mee te kunnen doen aan de koers. Daarmee creëer je gevaarlijke situaties. Ook vind ik dat rijdsters meer moeten durven in de wedstrijd! Iedereen duikt in mijn rug en alleen maar volgen…. Dat is niet goed voor de sport. Elma de Vries vond ik het afgelopen seizoen leuk rijden. De meiden van MK Basics en Cenned doen het goed. Het komend seizoen hoop ik wel op meer strijd.
Heb je een vast een trainingsschema?
Ik heb een fulltime trainingsprogramma met combinaties van fiets en skeelertrainingen. Die trainingen worden flexibel ingepland. Dus ik kan niet precies aangeven op welke dag ik wat doe, dat wisselt namelijk. Ik doe weinig of geen loop en krachttraining. Het plannen van mijn trainingsbelasting luistert nauw en daar buigt Jillert zich over.
Tot slot heeft marathonschaatser.nl een aantal dilemma’s met een knipoog: